رزین اپوکسی چیست؟
رزین اپوکسی از خانوادۀ رزینهای دوجزئی است که شامل «پایۀ رزینی» و «هاردنر» میباشد. این دو جزء باید به نسبت مشخص، بنا بر فرمولاسیون و کاربرد آن، با یکدیگر مخلوط شوند و سپس روی سطح یا قالب دلخواه استفاده شود. در این فصل نمیخواهم وارد مباحث شیمی شوم. همینقدر که بتوانید دو جزء را از یکدیگر تشخیص دهید و اصول اولیۀ کار را یاد بگیرید، کفایت میکند.
آنچه در این مطلب میخوانید
پایۀ رزینی یا جزء A، اساس کار ماست که به سختکنندۀ جزء B نیاز دارد. پایۀ رزینی انواع مختلف دارد که عمدۀ نمونههای موجود در بازار و مناسب کار ما، از نوع «بیسفنول آ» است. در کارهای دکوراتیو معمولاً از نوع خاصی از هاردنرها استفاده میکنند که به آن «پلیآمین» میگویند. هاردنرهای پلیآمین معمولاً بیرنگاند و قابلیت اعمال در حجم را دارند.
همان طور که گفتم این دو جزء باید به نسبت مشخص، طبق دستور کارخانۀ تولیدکننده، با یکدیگر مخلوط و داخل ظرف یا قالب دلخواه ریخته شود تا بعد از گذشت مدتزمان مشخص به نهایت سختی برسد و شکل قالب را به خود بگیرد.
این کل کاری است که میخواهیم انجام دهیم. حال در این بین، فوتوفنهای بسیار مهمی وجود دارد که کار شما را از دیگران متمایز میکند و باعث جلوگیری از هدررفتن پول و وقت شما خواهد شد که بهمرور به آنها اشاره خواهم کرد.
نکته:
در بازار، اصطلاحاً به مجموع جزء A و جزء B، رزین اپوکسی میگویند. با اینکه این نام فقط مربوط به جزء A است، اغلب فروشندگان رزین اپوکسی و هاردنر را از هم جدا نمیکنند و صرفاً به لغت رزین اپوکسی یا اپوکسی بهتنهایی بسنده میکنند که همۀ آنها به یک مفهوم است. در این کتاب هرجا لغت رزین اپوکسی را دیدید، منظور مخلوط هر دو جزء A و B است و اگر نیاز به تفکیک باشد با نامبردن جزءها مشخص خواهم کرد.
زمان لازم برای خشکشدن چقدر است؟
رزین اپوکسی بعد از گذشت چند ساعت تا یک روز، بهصورت سطحی خشک میشود و نیز هفت روز طول میکشد تا رزین اپوکسی به نهایت سختی خود برسد و پیوندهای شیمیایی بین رزین و هاردنر تشکیل شود. زمان خشکشدن بسته به نوع رزین و هاردنر، متفاوت است.
مزایای استفاده از رزین اپوکسی
درصورتیکه همهچیز طبق اصول و روش صحیح انجام شود، نتیجۀ کار رزینی خواهد بود که خصوصیات زیر را داراست:
- چسبندگی عالی به سطح دارد؛
- در برابر اسیدها و بازها مقاومت شیمیایی دارد که بسته به نوع رزین متفاوت است؛
- مقاومت مکانیکی بسیار قویای خواهد داشت که بسته به نوع رزین متفاوت است؛
- نارسانا و تا حدودی عایق جریان الکتریسیته است که البته میتوان آن را رسانا کرد؛
- چربی و انواع آلودگی از روی آن بهراحتی پاک میشود؛
- قابلیت ساب و جلادهی دارد.
- قابلیت اضافه کردن پیگمنتهای رنگی را دارد.
کاربردهای رزین اپوکسی
کفپوش اپوکسی
یکی از زمینههای پرکاربرد در استفاده از رزین اپوکسی، کفپوش اپوکسی است که به چند نمونه از انواع آن اشاره میکنم:
- کفپوش اپوکسی صنعتی، مخصوص کارخانجات با مقاومت مکانیکی و شیمیایی بسیار شدید؛
- کفپوش اپوکسی آنتیاستاتیک کانداکتیو، برای هدایت الکتریسیتۀ ساکن؛
- کفپوش اپوکسی آنتیباکتریال، برای بیمارستانها و مراکز حساس به آلودگی؛
- کفپوش اپوکسی سهبعدی که از ایدههای جدید بهکاررفته در کفپوش منازل و کارهای تزیینی است و درآمد بسیار خوبی دارد.
رزین اپوکسی برای سنگ
اپوکسی سنگ را بیشتر در کارخانجات سنگبُری برای کارهای زیر مصرف میکنند:
- فراوری اصولی سنگ؛
- استحکامبخشی فوقالعاده به پشت و روی اسلب (ورقهای بزرگ سنگ)؛
- فراوری کوپ سنگ (قطعات بریدهشده در معدن)؛
- کاربرد در همۀ مراحل، قبل از برش کوپ تا انتهای مرحلۀ سایزینگ؛
- جلادهی و درخشش فوقالعاده بعد از ساب.
رزین اپوکسی برای چوب
زمینۀ جدید کار با رزین اپوکسی، ساخت میز و اجسام دکوراتیو با تلفیق رزین اپوکسی و چوب است که کاربردهای زیر را دارد:
- مقاومتدهی به چوب و بستن منافذ آن؛
- ساخت انواع مختلف میز ترکیبی؛
- ساخت تایلهای دکوراتیو؛
- ساخت گردنبند و دستبند با کمک رزین اپوکسی چوب؛
- جلادهی و نمایش زیبایی چوب با کمک رزین اپوکسی؛
این نوع کاربرد رزین اپوکسی در ساخت وسایل دکوراتیو، سوددهی چشمگیر و درآمد بسیار خوبی دارد.
رزین اپوکسی برای ساخت زیورآلات و مزایای آن
در زمینۀ ساخت زیورآلات و سنگهای زینتی با رزین اپوکسی هم استقبال بسیار است و بهدلیل سهولت انجام کار و بینیازی به ابزار پیچیده میتوان از آن درآمد کسب کرد. انجامیافتن سریع کار و فروش آسان و بازدهی خوب از ویژگیهای این نوع کار است.
در این کتاب، فقط به ترکیب رزین اپوکسی با چوب پرداخته میشود. به همین دلیل، مطالب تکمیلی دربارۀ سایر کاربردها در وبسایت اپوکسیکار www.epoxykar.com در قسمت مقالات قرار گرفتهاند که میتوانید آنها را مطالعه کنید.
اپوکسی چوب چیست؟ مزایای اپوکسی چوب کدام است؟
اپوکسی چوب همان رزین اپوکسی و هاردنر است که برای ترکیب با چوب آماده شده است. چوب بهدلیل داشتن خصوصیات طبیعی، به نوع خاصی از رزین اپوکسی نیاز دارد که با بافت و طبیعت چوب سازگار باشد، چسبندگی مناسب داشته و در کنار افزایش مقاومت چوب، بتواند زیبایی خیرهکنندهای به آن ببخشد و آن را به تکهچوبی پولساز تبدیل کند!
اپوکسی چوب باید چه خصوصیاتی داشته باشد؟
- بیرنگ باشد؛
- غلظت آن تنظیم شده باشد؛
- حباب بهراحتی از آن خارج شود؛
- چسبندگی زیادی به سطح چوب داشته باشد؛
- سطح چوب را شفاف و شیشهای کند؛
- در جاهای خاص، در برابر رطوبت مقاوم باشد؛ (نوع خاصی از هاردنر این قابلیت را دارد.)
- مقاومت مکانیکی برای ساختن میزهای عریض داشته باشد؛
- امکان سابزدن و جلادهی داشته باشد.
کسانی که هنر نجاری و کار با چوب را میدانند یا حتی به این کار علاقه دارند، میتوانند با ذوق و سلیقۀ خود و با دردستداشتن اپوکسی خاص سطوح چوبی، کارهای بینظیری انجام دهند که اول از همه خودشان نهایت لذت را ببرند، بعد تحسین اطرافیان را برانگیزند و در آخر هم درآمد بسیار هنگفتی کسب کنند.
میخواهم رزین اپوکسی بخرم، به چه نکاتی باید توجه کنم؟
وقتی میخواهید رزین اپوکسی بخرید، فروشنده دو ظرف به شما میدهد:
۱. ظرف بزرگتر که روی آن نوشته شده جزء A یا اپوکسی یا Epoxy؛
۲. ظرف کوچکتر که روی آن نوشته شده جزء B یا هاردنر یا Hardener.
نسبت وزنی این دو جزء بنا بر نسبت اختلاط (دستور مصرف کارخانۀ تولیدکننده) متفاوت است.
قسمتی از کتاب تکه چوبهای پولساز
نوشته حامد شاهسوندی
خیلی عالی بود
سلام
تشکر از همراهی شما دوست عزیز
با احترام