رزین اپوکسی سمی | صحیح یا غلط؟!
معایب کار با اپوکسی را بشناسید
امروزه میدانیم بخاری که در صورت دود کردن از ترکیب رزین و هاردنر به وجود می آید میتواند به دستگاه تنفسی آسیب بزند. باید بگوییم کار با اپوکسی و هاردنر، مانند هر مادۀ شیمیایی دیگر میتواند در صورت استفاده غلط برای سلامتی انسان خطرناک باشد.
مشکلاتی که در صورت رعایت نکردن نکات ایمنی به هنگام کار برای افراد بوجود می آید شامل حساسیت پوستی در صورت تماس مستقیم بدون دستکش و مشکلات تنفسی در صورت نفس کشیدن بخار جوشیدن رزین و هاردنر و پاشیدن به چشم می باشد. اما اینکه آیا رزین اپوکسی سمی است باید بررسی شود.
آیا رزین اپوکسی سمی است؟
با توجه به تحقیقات انجام شده کارشناسان بر سمی بودن رزین اپوکسی به این نتیجه رسیده اند که خود رزین اپوکسی خطری ندارد و رزین اپوکسی در صورت گرم شدن بیش از حد، بخار و گازی که بر اثر دود کردن آن حاصل می شود به دستگاه تنفسی آسیب زده و خطرناک می باشد. هرچند هر ماده شیمیایی خطرهایی دارد که به هنگام کار کردن با آن باید تمامی نکاتی ایمنی و موارد بهداشتی را رعایت کرد تا دچار آسیب دیدگی نشویم و رزین اپوکسی هم از این قاعده مستثنی نیست.
پس از سخت شدن چطور؟
دقت کنید این که می گوییم دود حاصل از رزین اپوکسی آسیب زننده و خطرناک می باشد و باعث بروز حساسیت های پوستی می شود، همه صحبت زمانی است که رزین اپوکسی و هاردنر سخت نشدهاند. پس از سختشدن در صورت رعایت نسبت اختلاط صحیح و استفاده از مواد استاندارد و تایید شده، مشکلی نخواهند داشت. ولی برای استفاده غذایی حتماً باید گواهی نامه های خاص داشته باشد که در ادامه به آن اشاره میکنم.
افراد پر خطر!
در کار با رزین اپوکسی دو دسته از افراد در معرض خطر می باشند یکی افرادی که در این عرصه تازه کار هستند و افرادی که سالیان سال با رزین اپوکسی کار می کنند و شرایط ایمنی را رعایت نمی کنند.
چه موارد ایمنی را باید رعایت کنیم؟
مقاله موارد ایمنی کار با اپوکسی را با دقت بخوانید. همچنین میتوانید برای اطلاعات تکمیلی به MSDS و TDS رزینهای اپوکسی مراجعه کنید.
آیا پوشش رزین اپوکسی سمی می باشند؟
اگر چه ممکن است بعضی از انواع مختلف رزین های اپوکسی سمی باشند اما این امر بستگی به شرکت سازنده آن دارد. محصولات طراحی شده برای صنایع دستی و مصارف خانگی معمولاً خطرناک نیستند. رزین اپوکسی در بسیاری از محصولات تجاری به شکل مایع هستند و بسته به قرار گرفتن در معرض آن ، ممکن است باعث مشکلات شوند.
توصیه می شود قبل از شروع کار ابتدا اصول رزین کاری و کنترل ژلتایم را بیاموزید. برای اینکار حتماً فصل دوم کتاب تکه چوبهای پولساز را دو تا سه بار بخوانید تا کاملاً مسلط شوید.
درصورتی که بیماری زمینه ای تنفسی دارید همیشه از ماسک تنفسی ، دستکش برای جلوگیری از تماس پوست و عینک محافظ استفاده کنید. بسیاری از این رزین ها به شکل مایع برای آبزیان سمی هستند.
ماسک مخصوص کار با رزین
طبق راهنمایی کارخانجات تولیدکنندی رزین اپوکسی و هاردنر، بهترین حالت این است که ماسک فیلتردار تهیه کنید و در هنگام استفاده از رزین اپوکسی بر روی دهان بزنید. برای برش کاری و ساب و پولیش رزین هم حتما باید از عینک ایمنی و ماسک فیلتردار استفاده کنید. رزین اپوکسی در هنگام برش و ساب، به ذرات بسیار ریز تبدیل میشود که ممکن است وارد دستگاه تنفسی تان شود؛ پس شرایط ایمنی را بهطور کامل رعایت کنید.
دستکش مخصوص کار با رزین
برای کار با رزین اپوکسی از دستکش لاتکس استفاده کنید. دستکشهای لاتکس به دلیل جنس خاصشان مشکلی در استفاده از رزین نخواهند داشت. همچنین بهدلیل اینکه فرم دست را به خود میگیرند، بهترین گزینه برای کار با رزین اپوکسی هستند. اما دستکشهای پارچهای بههیچوجه مناسب کار با رزین نیستند.
آیا ظروف غذا ساخته شده با رزین اپوکسی سمی است؟
نوعی رزین اپوکسی در دنیا تولید میشود که گواهی استفاده غذایی دارند؛ به این معنی که خطری برای سلامت انسان ندارد و اگر داخل آن مواد غذایی سرو شود، مثل لیوان و بشقاب و…، مشکلی ایجاد نخواهد شد. ولی متاسفانه این نوع رزین، در ایران در دسترس عموم متقاضیان نیست و قیمت بسیار گزافی دارد. درهرحال کارشناسان و اساتید کار با رزین توصیه می کنند که برای ساخت ظروف غذایی از رزین اپوکسیای که Food Grade نیست استفاده نکنید.
آیا رزینی که برای کارهای دکوراتیو استفاده میکنیم حساسیت زاست؟
فرمولاسیون رزین چوب ، رزین زیورآلات و رزین دکوراتیو به شکلی طراحی شده که حداقل حساسیت را به انسان منتقل کند ولی نمیتوان گفت 100% از این قاعده مستثناست.. برای همین باید موارد ایمنی کار با اپوکسی را رعایت کنید.
خانم های باردار با رزین کار نکنند
توصیه میشود بانوان باردار به دلیل تغییر شرایط جسمی و حساسیت هایی که ممکن است برایشان پیش بیاید بهتر است با رزین کار نکنند و یا اگر اصرار به کار دارند حتماً با پزشکشان مشورت کنند.
معایب کار با رزین اپوکسی
معایب استفاده از رزین اپوکسی بر سلامتی افراد یکی از مواردی است که امروزه کسانی با این مواد سرو کار دارند، باید به آن بسیار توجه کنند. در شرکت های تولید کننده اپوکسی شرح داده شده است. افراد سازنده رزین اپوکسی عنوان سازندگان و تولید کنندگان اپوکسی، در معرض خطر بیش تر اپوکسی نسبت به سازنده یا کاربر اپوکسی معمولی، قرار دارند.
چه مشکلاتی بر اثر استفاده اشتباه از رزین اپوکسی پیش خواهد آمد؟
کمتر از 10٪ از کاربران اپوکسی، وقتی در معرض رزین اپوکسی یا سخت کننده قرار گیرند، واکنش نشان می دهند. شایع ترین واکنش درماتیت تماسی یا التهاب پوستی است. هم رزین اپوکسی و هم سخت کننده می توانند باعث درماتیت حاد تماسی شوند. ناراحتی می تواند شدید باشد اما معمولا، پس از قطع تماس با محرک از بین می رود.
تماس مکرر پوستی با رزین و هاردنر بدون دستکش و رعایت موارد ایمنی، ممکن است باعث درماتیت تماسی مزمن شود.
درماتیت آلرژیک (حساسیت زدایی)
درماتیت آلرژیک، یکی دیگر از عوارض رزین برای انسان می باشد. اما احتمالا کمتر از 2٪ از کاربران اپوکسی آن را دریافت می کنند. درماتیت آلرژیک وقتی بدن بیش از حد به یک آلرژن واکنش نشان می دهد حساسیت نشان می دهد. آلرژی به یک ماده، شرط حساسیت به یک ماده است. سیستم ایمنی بدن و میزان و دفعات قرار گرفتن در معرض اپوکسی، بر میزان حساسیت شما به اپوکسی بستگی دارد.
اگر بیماری زمینه ای دارید، حساس هستید یا حساس به یک جزء اپوکسی هستید، بیش ترین حساسیت را به اپوکسی نشان می دهید.
بدن هر انسان میتواند نسبت به مواد غذایی و شیمیایی که با آن در ارتباط است حساسیت نشان دهد و این امر کاملاً طبیعی است ولی باید عوامل حساسیت زا شناسایی شوند.
آیا اپوکسی باعث سوختگی شیمیایی میشود؟
سوختگی با رزین غیر معمول است. استفاده از رزین اپوکسی و هاردنری که با هم مخلوط شده اند به خودی خود باعث سوختگی نمیشود.
هاردنرهای اپوکسی نسبتا خورنده هستند و در صورت تماس با پوست، می توانند آن را تحریک کرده و باعث سوختگی متوسط شیمیایی شوند. البته این موضوع وابستگی کامل به فرمولاسیون آن هاردنر دارد.
هنگامی که رزین اپوکسی و هاردنر طبق نسبت اختلاط مشخص ( فرمول طلایی نسبت اختلاط را بخوانید) مخلوط شوند، هاردنر رقیق می شود و بنابراین، خوردگی کمتری دارد. اگرچه اپوکسی مخلوط، خوردگی کمتری دارد، اما اگر مستقیماً روی پوست بدنتان ریخت آنرا با حلال اپوکسی (پاک کننده اپوکسی) که بهترین آن استون صنعتی است سریعاً پاک کنید. روش پاک کردن رزین اپوکسی را بخوانید.
بخار اپوکسی در چه صورت خطرناک است؟
تنفس بخار حاصل از استفاده اپوکسی بسیار غلیظ، باعث تحریک دستگاه تنفسی و ایجاد حساسیت می شود. در دمای اتاق، اگر اصول کار را رعایت کنید بخار اپوکسی غلیظ نمیشود و آسیب زننده نیست اما اگر قبلا نسبت به اپوکسی حساسیت داشته باشید، قرار گرفتن در معرض غلظت کم بخارات اپوکسی می تواند یک واکنش آلرژیک ایجاد کند. در دماهای گرم تر و در فضاهای بدون تهویه، میزان بخار اپوکسی افزایش می یابد. این مطلب را حتماً بخوانید: چرا رزین میجوشد ؟
بازهم آموزش غلط رزین کاری
از همه دوستان عزیز تقاضا میکنم قبل از شروع کار با رزین حتماً اصول رزین کاری را بیاموزند. اکثر مشکلات رزین کاران و نگرانی از رزین اپوکسی سمی، از عدم دانش کار با رزین است. داشتن تجربه به تنهایی کافی نیست!
شما باید روش انتخاب و خرید رزین و هاردنر مناسب را بدانید، وسایل مناسب برای همزدن را بشناسید، ترازوی مناسب انتحاب کنید و علم کنترل ژلتایم را بلد باشید اکثر نگرانی ها برطرف خواهند شد.
شما با ماده شیمیایی کار میکنید و باید اصول کار با رزین را بدانید. باید بدانیم استفاده از رزین اپوکسی مثل هر ماده شیمیایی دیگر اصول خاص خودش را دارد..
یک مثال ساده ولی تکان دهنده
هیچ میدانید بر اثر ترکیب جوهرنمک با سایر شوینده ها ، گاز خطرناکی به نام کلرامین تولید می کند که باعث ایجاد اختلال در تنفس ، سوختگی و بسته شدن راه های تنفسی می شود که حتی گاهی موجب مرگ افراد خواهد شد؟! این ها موادی هستند که در هر خانه ای میتوانید پیدایشان کنید ولی اگر این اصل را ندانید باید تاوان سنگینی برای آن بپردازید!
نتیجه گیری
اگر علم کار را بدانید و موارد ایمنی که در سایت اپوکسی کار و کتاب مرجع اپوکسی کاران اشاره شد را با دقت بخوانید متوجه میشوید که رزین اپوکسی سمی وجود ندارد. همچنین خطرات کار با اپوکسی به حداقل ممکن میرسند. رعایت اصول برعهده شماست و اینکه چقدر حاضرید آنها را به کار بگیرید.
کتاب آموزش کار با اپوکسی و ساخت میز رزینی

سلام وقت بخیر ایا استفاده از رزین برای ساخت قاب گوشی مشکل ساز میشه؟ اینکه مدام تا دست افراد تماس داشته باشه؟
سلام بر شما
چون رزین کاملاً خشک شده مشکلی نخواهد بود. مشکل اصلی عدم انعطاف پذیری اکثر رزین هاست البته رزین منعطف هم در بازار موجود هست ولی فراگیر نیست.
موفق باشید
سلام ممنونم از مطالب خوب و ارزنده تون متاسفانه. من شدیدا نسبت به رزین حساسیت پیداکردم وهربار که یه کاری رو میخ
ام بسازم هردوست تا آرنج و گردنم دچار خارش شدید میشه وواقعا من کلی هم هزینه کردم تا بتونم این کسب وکار رو راه بندازم و پا بگیره واقعا نمیدونم باید چطور به اینجشاسین غلبه کنم و مجبورنباشم کلی ضرر کاری و جانی داشته باشم یه سوالی دیگه. استفاده از رزینهای یو وی چه طوره ؟
سلام دوست عزیز
این حد از حساسیت شما حتماً به دلیل عدم استفاده از دستکش و رعایت نکات ایمنی در گذشته بوده و همینطور رزین غیر استاندارد هم باعث ایجاد مشکل خواهد شد. اگر دستکش مناسب استفاده کنید رزین با پوست در تماس نخواهد بود در نتیجه ایجاد حساسیت نخواهد کرد.
حتماً با پزشک مشورت کنید و در صورت تایید پزشک با رعایت نکات ایمنی و دستکش و ماسک مناسب استفاده کنید.
رزین UV cure در ماهیت تفاوتی با رزینهای عادی ندارد فقط سرعت خشک شدن به وسیله لامپ یو وی سریعتر میشود ولی بازهم میتواند ایجاد حساسیت کند.
موفق باشید
دقیقا مشکل دود کردن رزین برای من پیش اومد خیلی ترسیدم واقعا حتی یک بارشم خطرناکه؟ الان خیلی نگرانم نمیدونم چیکار کنم. رزینو هاردنر مخلوط کردم یکم مشغول شدم چون حجمش زیاد بود تو لیوان زودتر داغ کرد.
سلام بر شما
اگر سیستم تنفسی حساس دارید نباید این بخارات را تنفس کنید. حتما فصل دوم کتاب تکه چوبهای پولساز را مطالعه کنید تا به کنترل ژلتایم مسلط شوید و دیگر این مشکل پیش نیاید.
موفق باشید
سلام وقت بخیر
استفاده از رزین برای ساخت چوب سیگار مشکلی نداره؟
سلام بر شما
قسمتی که با لب در تماس هست را از جنس چوب بسازید مشکلی نیست به شرطی که شعله به رزین نزدیک نشود.
موفق باشید
سلام سوالی دارم خوردن اب یا غذا مثل برنج و…از لیوان و بشقاب های رزینی خطر داره؟
سلام بر شما
حتماً باید رزین استفاده شده از نوع Food garde باشه تا مشکلی پیش نیاد. رزینهای عادی مناسب سرو غذا نیستند.
موفق باشید
با عرض سلام سپاس از اطلاعاتی که در اختیار ما گذاشتین من توی سنگبری با وکسی سرو کار دارم کنجاو بودم که وقتی اپوکسی داغ میاد آیا ضرر داره یا نه؟؟؟
سلام بر شما
بخارات رزین حاصل از گرم کردن بیش از حد میتونه آسیب زننده باشه و به مرور زمان مشکل ایجاد خواهد کرد.
با آرزوی سلامتی
سلام
وقت بخیر
من رزینم رو عوض کردم صورتم ریخته بیرون
احتمالا به رزین آلرژی دادم؟
چه کنم؟
سلام بر شما
حتماً با مشورت پزشک، از رزین های استاندارد و ماسک فیلتر کربن استفاده کنید.
موفق باشید
سلام اطلاعاتی که ارائه شدند کامل بودند من هم تجربه ای دارم که باشما به اشتراک میگذارم بصورت مبتدی رزین وهاردنر را مخلوط کردم وانگشت اغشته به مواد رابه زبان زدم وباعث سوزش شدید روی زبانم شد
سلام بر شما
امیدوارم از این مورد آسیب ندیده باشید. بالاخره ما با مواد شیمیایی کار میکنیم و باید نکات ایمنی را رعایت کنیم.
موفق باشید
سلام. ایا از قالبهای شیرینی که برای رزین استفاده شده میشه بازم برای موارد خوراکی استفاده کرد؟!چطوری اونارو تمیز کنیم؟؟
سلام بر شما
پیشنهاد نمکنیم لوازم آلوده شده به مواد شیمیایی را برای مواد غذایی استفاده مجدد کنید.
با احترام